top of page

Dental Protezler

Dental protezler, eksik dişlerin yerini almak ve ağız fonksiyonlarını, estetiğini ve konuşmayı iyileştirmek için kullanılan yapay dişlerdir. Dental protezler, sabit, hareketli ve geçici protezler olarak üç ana kategoriye ayrılır. Her bir protez türü, hastanın ihtiyaçlarına ve diş kaybının durumuna göre seçilir.

Sabit Protezler

Sabit protezler, diş hekimi tarafından ağız içine yerleştirilen ve hasta tarafından çıkarılamayan protezlerdir. Bunlar genellikle köprüler, kronlar ve implant destekli protezlerdir.

  • Kronlar (Kaplamalar):

    • Nedir? Kronlar, hasarlı veya zayıflamış dişleri tamamen kaplayan diş şekline sahip yapay dişlerdir.

    • Ne Zaman Kullanılır? Büyük çürük, kırık veya aşınmış dişlerin tedavisinde, kanal tedavisi sonrasında, dişin güçlendirilmesi ve korunması gerektiğinde kullanılır.

    • Malzemeler: Metal, seramik, porselen-füze metal (PFM), tamamen porselen veya zirkonyum gibi malzemelerden yapılabilir.

  • Köprüler:

    • Nedir? Köprüler, bir veya birden fazla eksik dişi yerine koymak için kullanılan, komşu dişlere sabitlenen protezlerdir.

    • Ne Zaman Kullanılır? Bir veya birkaç diş eksik olduğunda ve komşu dişler sağlamsa köprüler kullanılır.

    • Malzemeler: Metal, porselen-füze metal, tamamen porselen veya zirkonyum.

  • İmplant Destekli Sabit Protezler:

    • Nedir? Diş implantları üzerine yerleştirilen sabit protezlerdir. İmplantlar, eksik dişin kökünü taklit eder ve üzerine protez yerleştirilir.

    • Ne Zaman Kullanılır? Diş eksikliği durumunda, özellikle kemik kaybını önlemek ve daha doğal bir his sağlamak için tercih edilir.

    • Malzemeler: Genellikle porselen veya zirkonyum kaplamalıdır.

2

Hareketli Protezler

Hareketli protezler, hastalar tarafından takılıp çıkarılabilen protezlerdir. Bunlar genellikle parsiyel (bölümlü) veya tam protezlerdir.

  • Parsiyel Protezler:

    • Nedir? Parsiyel protezler, birkaç dişin eksik olduğu durumlarda, eksik dişlerin yerini almak için kullanılan çıkarılabilir protezlerdir. Komşu dişlere metal kancalar veya hassas tutucular ile tutturulur.

    • Ne Zaman Kullanılır? Kısmi diş kayıplarında, sabit protez yapılamadığında veya hasta sabit protezi tercih etmediğinde kullanılır.

    • Malzemeler: Metal, akrilik veya termoplastik malzemelerden yapılabilir.

  • Tam Protezler:

    • Nedir? Tüm dişlerin eksik olduğu durumlarda kullanılan çıkarılabilir protezlerdir.

    • Ne Zaman Kullanılır? Alt veya üst çenede hiç diş kalmadığında kullanılır.

    • Malzemeler: Akrilik bazlı olup, üzerlerinde diş şeklinde yapay dişler bulunur.

  • İmplant Destekli Hareketli Protezler:

    • Nedir? İmplantlar üzerine yerleştirilen ve çıkarılabilir özellikte olan protezlerdir. Protezler implantlara klipsler veya barlar ile tutturulur.

    • Ne Zaman Kullanılır? Tam dişsizlik durumlarında, hareketli protezlere ek stabilite kazandırmak amacıyla kullanılır.

Malzemeler: Akrilik bazlı olup, implant tutucuları metalden yapılmıştır.

3

Geçici Protezler

Geçici protezler, kalıcı protezler yapılana kadar kullanılan, kısa süreli protezlerdir. Diş çekimi sonrası iyileşme döneminde ya da kalıcı protez yapılana kadar estetik ve fonksiyonel amaçlarla kullanılır.

  • Geçici Kronlar ve Köprüler:

    • Nedir? Kalıcı protezler yapılmadan önce dişlerin korunması, estetiğin sağlanması ve diş etlerinin iyileşmesine izin vermek için kullanılan geçici yapılar.

    • Ne Zaman Kullanılır? Diş tedavisinin aşamaları arasında, özellikle uzun süren tedavilerde kullanılır.

    • Malzemeler: Akrilik veya kompozit reçine.

  • Geçici Parsiyel Protezler:

    • Nedir? Bir veya birkaç eksik dişi geçici olarak yerine koymak için kullanılan çıkarılabilir akrilik protezlerdir.

    • Ne Zaman Kullanılır? Geçici estetik ihtiyaçlar için, özellikle ön dişlerde diş çekiminden sonra kullanılır.

    • Malzemeler: Genellikle hafif akrilik malzemeden yapılır.

4

Dental Protezlerin Bakımı

  • Ağız Hijyeni: Sabit protezler de dahil olmak üzere tüm dental protezler, düzenli olarak temizlenmelidir. Diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve uygun temizlik ürünleri kullanımı önemlidir.

  • Hareketli Protezlerin Temizliği: Çıkarılabilir protezler, her yemekten sonra temizlenmeli ve gece boyunca temizleme solüsyonlarında bekletilmelidir.

  • Düzenli Kontroller: Dental protezlerin durumunu kontrol ettirmek ve gerekli ayarlamaları yapmak için düzenli olarak diş hekimine gitmek gereklidir.

  • Diyet: Sert yiyeceklerden kaçınılmalı, özellikle sabit ve hareketli protezlerde çatlama veya kırılma riskini önlemek için dikkat edilmelidir.

5

Dental Protezlerin Avantajları ve Dezavantajları

  • Avantajlar:

    • Diş kaybının estetik ve fonksiyonel etkilerini gidermek.

    • Konuşma, çiğneme ve gülme fonksiyonlarını iyileştirmek.

    • Çene kemik kaybını önlemek (özellikle implant destekli protezler).

    • Hasta için uygun bir çözüm sunmak (estetik, rahatlık ve maliyet açısından).

  • Dezavantajlar:

    • Hareketli protezlerde uyum sorunu ve rahatlık açısından başlangıçta zorluk yaşanabilir.

    • Sabit protezler, komşu dişlerde aşındırma gerektirebilir.

    • Protezlerin zamanla uyumunun bozulması ve yeniden ayarlanması gerekebilir.

Dental protezler, diş kaybı yaşayan bireyler için estetik ve fonksiyonel açıdan önemli bir çözüm sunar. Hangi protez türünün kullanılacağı, hastanın ihtiyaçlarına, bütçesine ve ağız yapısına bağlı olarak diş hekimi tarafından belirlenir. Her protez türü, doğru bakım ve düzenli diş hekimi kontrolleri ile uzun yıllar boyunca sağlıklı bir şekilde kullanılabilir.

bottom of page